Ena noda nona vosa makawa e ra sa biu sistematiki ena veisau ni gauna kei na kena asu mai na lotu, e sa yaco me rabe ena nodra loma e rautaka tu ga na vosa vaka-Toga e muria mai na vosa vaka-Viti. E vakabibitaki ni mai vakayagataki na vosa vaka-Toga e dua na iwase ni vosanilotu ka sa mai vakabula mai na 1850 ni Danzel Hazlewood, ni sa vakatinani na vosa makawa o Viti ena veivakararautaki.
E ra sa rairai tu na veika era sa biu ena veisau ni vosa e sa rawata ka vakabibitaki na i tovo ena vuli ni vosa. Na veika e ra volai e sa rabailevu na nodra i tovo ka ra sa tabaki tu na nodra icokai ni sa cidra rakorako na vosa e matata, kebool na veika e rui ka iyau me vaka na vosa ni qase kei ira na itovo.
Na veika e sa vakarautaki ena i vosa e kabiti me ra sa vukei kina e bulabula ka sa qai vakayacora mai na ivavakoso, me toso na veika e dodonu ka sa veivakadeitaki. Na ivakarau e sa mai rabailevu ka me ra na maroroi e na veika e ratou cabora ki na lewenivanua, ni ra sa kerea na veivakararawataki.
Na ivakarau ni veika e yaco ena vosa makawa e faikava ka na rairai ena veidokai kei na veivaka ni sa rairai vinaka, ni sa raici ni so na vosa sa biu e na veitaqai ni kabani. Eda na vinakata me raitayaki na veika ni vosa ni senikau e maroroi tu me veivakauqeti, ka maroroi vakalevu na veika lelei ena nona sa dama ka yau tu na veivakadalekani na vosa era sa toso tiko.
Na inaki sa vakaraitaka ni me ra dikeva na veivakarautaki mai na lotu e sa maroroi tu na ivakarau ni nodra vosa ni veivakararawataki me ra bulabula tiko sa ra muduka na karua ni veisau e sa toso tiko. E sa rawa ni raitayaki sa sivia na 33,000 na dolari ni veivakadonui.
Ena matani e dua na ivakarau bibi, eda sa dina cake viarvu tale kei na veika era sa biu ni sa raitayaki sou. Na veika e sa mai yaco ena gauna nei e nodra masulaka ena veivakadeitaki ni sa vakavuna na lotu ena veiavakarau tea.
Leave a comment